Kasık fıtığı, bağırsağın bir kısmı veya karın içi yağ dokusunun kasık kanalındaki zayıf noktadan dışarı çıkması olarak tarif edilebilir. Kasık kanalı üzerinde beliren şişlik, özellikle çocuğun ıkınma veya ağlaması ile daha da belirginleşir. Kasık fıtığı eğer içinde bir organ sıkışmadıysa ağrıya sebep olmaz.
Kasık fıtığı mutlak tehlikeli bir durum değildir. Ancak kendi kendine düzelmeyeceği akılda tutulmalı ve bir organın sıkışması durumunda yaşamı tehdit eden komplikasyonlara yol açabileceği bilinmelidir. Bu nedenle kasık fıtığı olan çocuklara olası komplikasyonların önüne geçmek için ameliyat önerilmektedir. Kasık fıtığı onarımı yaygın bir cerrahi prosedürdür.
İçindekiler
Çocuklarda Kasık Fıtığı Neden Olur?
Çocuklarda kasık fıtığı, kasıkta en çok görülen sorunlardan birisidir. Kasık fıtığı daha küçük yaşlarda daha çok görülür. Erkek çocuklarda daha fazla ortaya çıkar. Kasık fıtığı, anne karnındaki bebeğin karın zarının oluşma aşamasında meydana gelir. Karın zarı oluşurken kasık kanalı içerisine doğru bir çıkıntı yapar. Doğum yaklaştıkça bu durumun kendiliğinden düzelmesi beklenir. Eğer düzelmezse bu çıkıntıdan içeriye diğer organlar fıtıklaşabilir. Kasık kanalının içinde bulunan ve kapanmayan duruma kasık fıtığı denir.
Çocuklarda Kasık Fıtığı Hangi Yaşlarda Görülür?
Çocuklarda kasık fıtığının görülme zamanı, doğumdan sonra her yaşta olabilir. Genellikle kasık fıtıklarının üçte biri doğumdan sonraki ilk 6 ayda görülmektedir. İlk 2 yaşına kadar bütün kasık fıtıkları belirgin hale gelir ve tanısı konularak tedaviye başlanabilir. Erkeklerde, kız çocuklarına göre daha fazla görülmektedir. Sağ tarafta görülme sıklığı sol tarafa göre daha fazladır. Erken doğum olan prematüre bebeklerde veya doğum sonrası kilosu düşük olan bebeklerde kasık fıtığı daha sık görülür. Ailesinde fıtık öyküsü bulunan çocuklarda da görülebilir.
Çocuklarda ve Yetişkinlerde Kasık Fıtığı Farkları
Çocuklarda kasık fıtığı oluşmasının nedeni gelişme sırasında kasık kanalına, karın zarının uzanması ve doğumdan sonra kapanmamasıdır. Çocuklarda kasık fıtığı doğumsal olarak görülür. Yetişkinlerde görülen kasık fıtığının sebebi ise kasık kanalında oluşan zayıflıktır. Yetişkinlerde; ilerleyen yaş, ağır bir şey kaldırma, kilo, gebelik gibi durumlardan dolayı kasık fıtığı oluşabilir. Çocukluk çağında oluşan fıtığın tedavisi yetişkin bireydeki fıtığın tedavisine oranla daha kolay ve basit bir şekilde yapılmaktadır. Yetişkinlerde fıtığın nedeninden dolayı, fıtığın tekrarlama riski daha fazladır.
Çocuklarda Kasık Fıtığı Belirtileri
Çocuklarda ve bebeklerde kasık fıtığı farklı semptomlarla fark edilebilir. Bebeklerde; yalnızca bebek ağladığında, öksürdüğünde veya bağırsak hareketi sırasında ıkındığında görülebilir. Ajite olabilir veya normalden daha az iştahı olabilir.
Daha büyük bir çocukta, çocuk öksürdüğünde, bağırsak hareketi sırasında zorlandığında veya uzun süre ayakta durduğunda fıtık daha belirginleşir.
Fıtığı içeriği karına doğru itilemiyorsa, fıtığın içeriği karın duvarında sıkışmıştır (inkansere). Hapsedilmiş (inkansere) bir fıtıkta sıkışan dokunun kan akışı kesilebilir, dolayısıyla acil olarak müdahale edilmez ise hayati tehlikeye neden olabilir.
Boğulmuş bir fıtığın belirti ve semptomları:
- Mide bulantısı, kusma
- Ateş
- Ani ağrı
- Kırmızı, mor veya koyu renge dönüşen bir fıtık çıkıntısı
- Gaz çıkaramama
Fıtığa ait çıkıntı kırmızı, mor veya koyulaşırsa veya boğulmuş bir fıtığın başka herhangi bir belirti veya semptomunu fark edilirse derhal tıbbi yardım alınmalıdır.
Çocuklarda Kasık Fıtığı Tedavisi
Çocuklarda ve bebeklerde kasık fıtığının tedavisi genel anestezi altında ameliyattır. Kasıktan yapılan 1- 1,5 cm’lik bir kesi ile girilerek fıtık kesesi bulunur ve kese bağlanır. İleri yaşlardaki insanlarda yapılan ameliyatlardan farklı olarak çocuklarda karın kasları dikilmez veya yama konulmaz.
Ameliyattan sonra ağrı kesiciler uygun dozda, uygun yolla çocuğa verilir. Ameliyatta yara yeri pansumanla kapatılır, ertesi gün pansuman açılır ve genelde bir daha pansuman yapılmaz.
Bu ameliyattan sonra yaklaşık %0,1-1 oranında istenmeyen durumlar gelişebilir. Bunlar;
- kesi yerinde enfeksiyon,
- kanama,
- hidrosel,
- testisin yukarı çıkması,
- testis atrofisi (testisin erimesi; özellikle sıkışmış fıtık ameliyatlarından sonra),
- sperm taşıyan kanalın zedelenmesi,
- tekrar fıtık olması (nüks) olarak sayılabilir.
Çocuklarda Kasık Fıtığı Tedavisi Ne Zaman Yapılmalı?
Çocuklarda kasık fıtığı şartların uygun olduğu en kısa zamanda ameliyat edilmelidir. Erken yaşta olunan tedavi, çocuğun daha kolay iyileşmesine yardımcı olabilir. Eğer çocukta tedavi edilecek öncelikli başka bir sorun yoksa, mümkün olan en kısa zamanda kasık fıtığı tedavi edilmelidir. Fıtıktan içeriye o bölgedeki bağırsak gibi organlar girebilir ve fıtık boğulması yaşanabilir. Bu acil duruma sebebiyet vermeden cerrahi yoluyla tedavi sağlanmalıdır. Yenidoğan bir bebekte görülüyorsa da hastaneden çıkışı yapılmadan bu operasyon gerçekleştirilebilir.
Çocuklarda Kasık Fıtığı Tedavi Sonrası
Çocuklarda kasık fıtığı tedavisi sonrasında doktor kontrolüne gidildiğinde olası komplikasyonlar değerlendirilir. Pansuman yeniden yapılabilir. Ameliyattan sonra ilk günlerde kasık bölgesinde morluk veya şişlik görülebilir. Bunlar geçici durumlardır, birkaç hafta içerisinde iyileşecektir. Eğer ate, bulantı gibi durumlar varsa veya yara bölgesinden kan, iltihap geliyorsa mutlaka doktora ulaşılmalıdır. Tedavi sonrasındaki süreçte çocuğun aşırı aktivitelerden kaçınması beklenir. İlk haftadan sonra banyo yapılabilir.
