Hidrosel, erkek çocuklarda testis ile testisin bulunduğu torba arasında sıvı birikmesiyle oluşan bir hastalıktır. Doğumdan sonra gelişim döneminde görülen sorunlardan birisi olan hidrosel, ileri yaştaki erkeklerde de oluşabilir. Yeni doğanlarda, tedavi edilmeden takip edilir, yetişkinlerde tedavi gerekir.
Hidrosel Nedir?
Hidrosel, halk arasında su fıtığı olarak da bilinir. Erkeklerde görülen ve skrotum adı verilen torbada bulunan testislerin etrafını saran zarın içerisinde sıvı birikmesi durumudur. Sıvı birikmesinden dolayı skrotum şişer ve belirgin şekilde görülür. Doğuştan veya sonradan kendiliğinden gelişen bir durumdur. Küçük veya ağrısız vakalar tedavi gerektirmeyebilir ancak büyümeye devam eden ya da ağrı oluşturan vakalar cerrahi olarak tedavi edilebilir.
Hidrosel Hakkında Bilinmesi Gerekenler
- Hidrosel görülen yeni doğanlarda ilk bir yıl kendiliğinden geçmesi beklenir, tedavi uygulanmaz.
- Uzun süren hidrosel vakalarında, kasık fıtığının önlenmesi için ameliyat ile tedavi uygulanır.
- Bazı hastalarda hidrosel tipine bağlı olarak ayakta iken şişliğin görünmesi, yatarken şişliğin geçmesi gözlemlenebilir.
- Hidrosel, hastalarda ağrıya neden olmaz.
- Her 10 erkekten 1’inde hidrosel görülür.
Hidrosel Belirtileri Nelerdir?
Hidrosel kendisini testislerin bulunduğu torbada şişlik veya büyüme olarak belli eder. En belirgin belirtisi budur. Skrotumun bir veya iki tarafında da görülebilir. Genellikle ağrısı olarak seyreden bu hastalıkta büyüdükçe bir rahatsızlık hissi oluşabilir. El ile muayenede içerisindeki sıvıdan dolayı daha yumuşak bir yapıya evrilebilir. Sıvının hareketi hissedilebilir. Dar kıyafetler giyildiği zaman daha belirgin hale gelebilir. Hidrosel sebebi ile testisler baskı altında kalabilir ve testis problemleri meydana gelebilir. Bu nedenle belirtiler fark edildiği zaman uzmana başvurulmalıdır.
Hidrosel (Su Fıtığı) Hidrosel Tipleri
Hidrosel yani su fıtığı çeşitleri iki farklı sınıflandırmaya tabidir. İlk olarak doğuştan veya sonradan ortaya çıkan hidrosel olarak ayrım yapılabilir. Doğum sırasında testisleri saran zar tamamen kapanmayınca bu durum oluşabilir. Sonradan ortaya çıkan hidrosel; bir travma, enfeksiyon gibi sağlık sorunları yoluyla oluşabilir. Yetişkinlerde, sonradan oluşmaktadır. Bu sınıflandırma hidroselin oluşum nedeni ve yaşla alakalıdır. Vakaya göre tedavi yöntemi farklı olabilir.
Diğer bir sınıflandırma türü de doğuştan ortaya çıkan hidroselin oluşum şekliyle alakalıdır. İlişkili hidrosel, testis torbasına inen karın zarının tamamen açık olması durumudur. Yatma pozisyonuna geçildiği zaman bu hastalığa neden olan sıvı karın içerisine geri döner, ayakta olunan pozisyonlarda testis torbasının içinde yer alır. Testis torbasının yani skrotumun büyüklüğü, bu vakalarda pozisyona göre değişiklik gösterir. İlişkili olmayan hidrosel tipinde ise sıvının karın içi ile bağlantısı kesilmiştir. Sürekli olarak torbanın içerisinde yer alır.
Hidroselin Önemi Nedir?
Hidrosel, genelde ciddi bir tehdit oluşturmayan, ağrısız seyreden bir durumdur. Bazı kişilerde hidroselin durumuna bağlı olarak bir ağırlık hissi ve rahatsızlık yaratabilir. Büyüme devam ederse, daha fazla şişlik oluşur ve testislere baskı yaparak kan akışını dengesizleştirebilir. Testis sağlığı açısından, düzenli kontrol ve takipler yapılması, tedavi edilmesi gerekir. Yetişkinlerde görülen hidrosel, bir sağlık sorunu sonucunda oluşabileceği için, altta yatan neden araştırılmalıdır.
Hidrosel Tanısı
Hidrosel tanısı, doktorun fiziki muayenesi ile konulabilir. Testis torbasının şiş olması, kolaylıkla tanı konulmasını sağlar. Hidrosel genellikle testisin üst kısımlarında görülür. Tür olarak da konjenital hidroselde çocuklar ayakta durduklarında belirgin olurken yattıklarında kaybolabilir. Teşhisi doğrulamak için ultrasonografi de yapılabilir. Böylelikle testisle ilgili sorunlar veya fıtık olup olmadığı da belirlenir. Testis torsiyonu üzerine bir şüphe varsa testis renkli doppler ultrasonu gerekebilir.
Su Fıtığı (Hidrosel) Tedavisi
Su fıtığı tedavisi, ileri derecede görülen durumlarda cerrahi yöntemle yapılır. Hafif derecede görülen ve herhangi bir belirti, şikayet oluşturmayan hastalarda tedaviye ihtiyaç duyulmayabilir. Düzenli kontrol ile hastalık takip edilebilir. Özellikle yeni doğan çocuklardaki hidrosel, 1 yaşına kadar kendiliğinden düzelebileceğinden erken zamandan tedavi etmeye gerek yoktur. Yetişkinlerde hidrosel ile birlikte fıtık oluşumu da mevcut olabilir. Bu durumda altta yatan nedeni iyi araştırmak ve onu tedavi etmek, ana sorunun çözülmesine yardımcı olabilir.
Hidrosel Ameliyatı
Hidrosel ameliyatı, ileri derece vakalarda ve semptomların kişinin hayatını zorlaştırmaya başladığı vakalarda tercih edilen bir tedavi yöntemidir. Bu işlemle beraber testisleri saran zarın içerisinde biriken sıvı boşaltılır, zar düzeltilir. Yetişkinlerde skrotumun alt kısmından küçük bir kesi ile ameliyat yapılırken çocuklarda kasık bölgesine atılan kesi ile yapılır. Çoğunlukla lokal anestezi kullanılır. 30-60 dakika arasında süren kısa süreli bir ameliyattır. Ameliyattan sonra eve dönüş kısa bir sürede gerçekleşir. Bu süreçte doktorun önerilerine uymak önemlidir, komplikasyonlar önlenmiş olur.
Hidrosel kendi geçer mi?
Yenidoğan bebeklerde saptananlar genellikle bir yaşına kadar kendiliğinden geçebilir. Daha büyük çocuklarda saptananlar ise genellikle kendiliğinden geçmez ve ameliyat edilmesine gerek vardır.
Hidrosel kimlerde görülür?
Hidrosel, yeni doğan ve küçük çocuklarda görülebilir. Yetişkinlerde de belirli bir altta yatan neden bulunduğu zaman ortaya çıkabilir.
Hidrosel ameliyatsız geçer mi?
Hidrosel tedavisinde, bir yaş üstünde görülenler ameliyatsız geçmez. Çocuklarda bir enjektör yardımıyla sıvının boşaltılması kesinlikle önerilmez.
Hidrosel cinsel ilişkiyi etkiler mi?
Hidroselin büyüyüp ilerlediği vakalarda cinsel ilişki sırasında zorlanma yaşanabilir.
Hidrosel ağrılı mı?
Hidrosel genellikle ağrısız bir hastalıktır.